Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego

w Liceum Ogólnokształcącym im. Noblistów Polskich

w Rydułtowach

 

I. Opis wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego

 

1. Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego obejmuje działania podejmowane przez szkołę w celu przygotowania uczniów do wyboru zawodu, poziomu i kierunku kształcenia.

 

2. Cele szkolnego doradztwa zawodowego:

·         Przygotowanie ucznia do roli pracownika.

·         Przygotowanie rodziców do efektywnego wspierania dzieci w podejmowaniu decyzji edukacyjnych i zawodowych.

·         Pomoc nauczycielom w realizacji w ramach lekcji przedmiotowych, tematów związanych z wyborem zawodu.

·         Wspieranie działań szkoły mających na celu optymalny rozwój edukacyjny                      i zawodowy uczniów.

·         Systematyczne diagnozowanie zapotrzebowania uczniów na informacje.

·         Pomoc uczniom w planowaniu kształcenia i kariery zawodowej.

·         Gromadzenie, aktualizacja i udostępnianie informacji edukacyjnych i zawodowych

·         Udzielanie indywidualnych porad edukacyjnych i zawodowych uczniom i ich rodzicom.

·         Prowadzenie grupowych zajęć aktywizujących, przygotowujących uczniów do świadomego planowania kariery i podjęcia pracy zawodowej.

·         Kierowanie, w sprawach trudnych, do specjalistów: doradców zawodowych                 w poradniach psychologiczno-pedagogicznych i urzędach pracy, lekarzy itp.

·         Koordynowanie działalności informacyjno-doradczej szkoły.

·         Współpraca z Radą Pedagogiczną w zakresie: tworzenia i zapewnienia ciągłości działań wewnątrzszkolnego systemu doradztwa, zgodnie ze statutem szkoły oraz realizacji zadań z zakresu przygotowania uczniów do wyboru drogi zawodowej zgodnie z programem wychowawczym szkoły.

·         Wzbogacanie warsztatu pracy o nowoczesne środki przekazu informacji (Internet, CD, wideo).

·         Współpraca z instytucjami wspierającymi wewnątrzszkolny system doradztwa.

·         Monitorowanie losów absolwentów

 

3. Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego w ramach pracy z uczniami obejmuje:

·         poznawanie siebie,

·         autodiagnozę preferencji i zainteresowań zawodowych, poznawanie zawodów,

·         analizę potrzeb rynku pracy i możliwości zatrudnienia na lokalnym, krajowym i międzynarodowym rynku pracy,

·         indywidualną pracę z uczniami, którzy mogą mieć problemy z wyborem szkoły i zawodu,

·         udzielanie informacji edukacyjnej i zawodowej,

·         pomoc w planowaniu rozwoju zawodowego,

·         konfrontowanie samooceny uczniów z wymaganiami szkół i zawodów,

·         pomoc w poszerzaniu wiedzy ogólnej i budowaniu kolejnych etapów rozwoju edukacyjno-zawodowego,

·         przedstawienie możliwości nabywania kwalifikacji zawodowych w trakcie nauki  w szkole,

·         określenie zgodności predyspozycji uczniów z realizowanym kierunkiem kształcenia,

·         wskazywanie możliwości uzyskania kwalifikacji zawodowych w systemie poza oświatowym,

·         poruszanie się na rynku pracy (poszukiwanie i utrzymywanie pracy oraz radzenie sobie w sytuacjach trudnych:                    poszukiwanie pierwszej pracy, bezrobocie, mobilność zawodowa, ograniczenia zdrowotne),

·         przygotowanie do samodzielności w trudnych sytuacjach życiowych: egzamin, poszukiwanie pracy, podjęcie roli pracownika, zmiana zawodu, adaptacja do nowych warunków, bezrobocie,

·         udzielanie informacji dotyczącej wpływu rynku pracy na planowanie kariery, obejmujące: zapotrzebowanie na pracowników w różnych branżach w ostatnich latach, cechy dobrego pracownika oczekiwane przez pracodawców,

·         kształtowanie umiejętności świadomego wyboru i poszukiwania pracy,

·         kształtowanie umiejętności planowania dalszego rozwoju edukacyjno-zawodowego     i kontynuacji nauki w szkołach wyższych, szkołach policealnych lub w systemie kształcenia ustawicznego.

 

II.  Funkcjonowanie wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego

1. Osoby odpowiedzialne za realizację WSDZ

Dyrektor szkoły

2.Osoby współuczestniczące

• Pedagog szkoły
• Wychowawcy klas
• Bibliotekarz
• Pielęgniarka szkolna
• Nauczyciele
• Instytucje zajmujące się kształtowaniem kariery zawodowej (PUP, OHP, Biura Karier itp.).

 

3.  Założenia  Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego

 

• wybór zawodu nie jest pojedynczym, świadomym aktem decyzyjnym ale procesem rozwojowym i stanowi sekwencję decyzji podejmowanych na przestrzeni wielu lat życia,
• preferencje zawodowe wywodzą się z doświadczeń dzieciństwa i rozwijają się wraz  z upływem czasu,
• na wybór zawodu wpływają głównie wartości, czynniki emocjonalne, rodzaj i poziom wykształcenia oraz wpływ środowiska.

Obejmuje indywidualną i grupową pracę z uczniami, rodzicami i nauczycielami (Radą Pedagogiczną).

Ma charakter planowych działań (działania w ramach WSDZ nie mogą mieć charakteru doraźnego, sporadycznego, niezaplanowanego).

      Koordynowany jest przez szkolnego doradcę zawodowego.

 

III.    Praca nauczycieli, wychowawców, pracowników biblioteki, pedagoga szkolnego na rzecz wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego  

 

Z uwagi na ograniczony czas pracy doradcy zawodowego  i dużą liczbę uczniów w szkole, do owocnej realizacji zagadnień z zakresu doradztwa zawodowego   konieczna jest współpraca doradcy z innymi nauczycielami, którzy w ramach lekcji przedmiotowych ( w miarę możliwości) mogliby realizować tematykę doradczą. Współpraca powinna polegać również na prowadzeniu konsultacji, korzystaniu z materiałów, scenariuszy zajęć udostępnianych  przez doradcę zawodowego.

 

1. Zadania, w realizacji których może nastąpić współpraca:

 

ZADANIE	LEKCJA PRZEDMIOTOWA	REALIZUJĄCY
Redagowanie dokumentów aplikacyjnych	Podstawy przedsiębiorczości Informatyka	Nauczyciele: przedsiębiorczości, informatyki
Funkcjonowanie rynku pracy, mechanizmy rynku pracy, bezrobocie	WOS, podstawy przedsiębiorczości	Nauczyciele: WOS, podstaw przedsiębiorczości
Informacja zawodowa: pozyskiwanie  i korzystanie z informacji	Informatyka, zajęcia w bibliotece	Nauczyciele informatyki, nauczyciele biblioteki
Samozatrudnienie, biznes plan, procedura rejestracyjna, uproszczone formy ewidencji,	Podstawy przedsiębiorczości,	Nauczyciele: podstaw przedsiębiorczości,
Prawo pracy	podstawy przedsiębiorczości	Nauczyciel:  podstaw przedsiębiorczości
Kształtowanie umiejętności komunikacyjnych, np. umiejętność radzenia sobie ze stresem	godzina z wychowawcą	Pedagog szkoły, wychowawca klasy
Praca i kształcenie w UE	WOS, Podstawy przedsiębiorczości	Nauczyciele: WOS, podstaw przedsiębiorczości
Aktywne metody poszukiwania pracy	Podstawy przedsiębiorczości,  godzina z wychowawcą	Nauczyciele: podstaw przedsiębiorczości, wychowawca klasy
Autoprezentacja	Zajęcia z pedagogiem, godzina z wychowawcą	Pedagog szkoły, wychowawca klasy
Samopoznanie, budowanie poczucia własnej wartości,  integracja klasy	Zajęcia z pedagogiem, godzina z wychowawcą	Pedagog szkoły, wychowawca klasy
Wycieczki do zakładów pracy, na uczelnie wyższe, na targi pracy	Zajęcia z wychowawcą	Wychowawca klasy
Organizacja Dnia Przedsiębiorczości	Podstawy przedsiębiorczości	Nauczyciel podstaw przedsiębiorczości
Pomoc w wyborze kierunku kształcenia, zawodu i planowaniu kariery zawodowej uczniom, którzy wymagają specjalistycznego wsparcia, np. ze względu na ograniczenia wynikające ze stanu zdrowia, poziomu intelektualnego.	Współpraca doradcy z pedagogiem szkoły	Pedagog szkoły, doradca zawodowy
Gromadzenie i aktualizacja informacji                z zakresu doradztwa	Zajęcia w bibliotece, informatyka	Bibliotekarze, nauczyciele informatyki

 

 

IV.  Wewnątrzszkolny system doradztwa

 

Wewnątrzszkolny system doradztwa dla Liceum Ogólnokształcącego

 

1. Zadania Rady Pedagogicznej

• Utworzenie i zapewnienie ciągłości działania wewnątrzszkolnego systemu doradztwa.

• Współpraca przy realizacji działań z zakresu przygotowania uczniów do wyboru drogi zawodowej, zawartych w programie WSDZ.

 

2. Praca z uczniami

Moduł I  Poznajemy siebie – realizowany w klasie I

1. Zajęcia integracyjne, promocja doradztwa zawodowego.
2. Uczenie się podstawą zdobywania wiedzy.
3. Komunikacja interpersonalna.
4. Samopoznanie: mocne i słabe strony, zainteresowania, zdolności, wartości, cechy osobowości.

Moduł II  Rynek pracy – realizowany w klasie II

1. Informacja zawodowa.
2. Charakterystyka rynku pracy, zawody przyszłości (kształcenie).
3. Planowanie ścieżki kariery zawodowej. Preferencje zawodowe.
4. Praca i kształcenie w UE.

 

 Moduł III  Aktywne poszukiwanie pracy – realizowany w klasie III

1. Planowanie dalszej ścieżki edukacyjnej.
2. Aktywne metody poszukiwania pracy. Sporządzanie dokumentów aplikacyjnych.
3. Rozmowa kwalifikacyjna. Autoprezentacja.
4. Samozatrudnienie jako jeden ze sposobów na aktywizację zawodową.
5. Radzenie sobie w sytuacjach trudnych (stres, bezrobocie).

 

3. Praca z rodzicami

       Klasa I:

• Prezentacja założeń szkolnej pracy informacyjno – doradczej na rzecz uczniów.
• Zajęcia dla rodziców – wspomaganie rodziców w procesie podejmowania decyzji  edukacyjnych i zawodowych przez ich dzieci.

    

      Klasa II:

• Włączanie rodziców, jako przedstawicieli różnych zawodów, do działań informacyjnych szkoły, przykłady różnych karier.

    

      Klasa III:

• Przedstawienie aktualnej i pełnej oferty edukacyjnej.
• Indywidualna praca z rodzicami uczniów, którzy mają problemy.

4. Formy adresowane do uczniów:

• organizowanie kiermaszu ofert pracy
• współpraca z SZOK, PPP oraz Centrum Kariery w Pszowie,
• zajęcia warsztatowe,
• lekcje wychowawcze,
• rozmowy doradcze,
• praca z Internetem,
• praca z Informatorami: o zawodach, o szkołach ponadgimnazjalnych,
  udostępnianie literatury z zakresu orientacji zawodowej i poradnictwa zawodowego.

 

Obowiązujące akty prawne dotyczące udzielania uczniom pomocy w wyborze zawodu i kierunku kształcenia

                             

1. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. –Karta Nauczyciela ( Dz.U. z 2003 r., Nr 118, poz. 1112, Nr 137, poz. 1304, Nr. 203, poz. 1966, Nr. 228, poz. 2258 oraz z 2004 r., Nr. 96, poz. 959 i Nr 179, poz. 1845).

2. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jednolity: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późniejszymi zmianami Dz. U. z 2015 r, poz. 357), zobowiązuje placówki oświatowe do "przygotowania uczniów do wyboru zawodu i kierunku kształcenia".

3. Rozporządzenie MEN z dnia 9 lutego 2007 r.

w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół, wprowadza funkcjonowanie wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego i nakłada na dyrektorów      

 i rady pedagogiczne szkół ponagimnazjalnych  "obowiązek organizacji wewnątrzszkolnego systemu poradnictwa zawodowego oraz zajęć związanych     

 z wyborem   kierunku kształcenia i zawodu”.

4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010r.      

 w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno – pedagogicznej         w publicznych przedszkolach,szkołach i placówkach.

5. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 13 czerwca 2003 r.         w sprawie rodzajów, organizacji oraz sposobu działania publicznych placówek kształcenia ustawicznego i publicznych placówek kształcenia praktycznego, w tym publicznych ośrodków dokształcania i doskonalenia zawodowego ( Dz. U. z 2003 r.Nr 132, poz. 1225).

6. Rozporządzenie MEN z 23 marca z 2009 r. w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych.

7. Statut szkoły.

8. Strategia Rozwoju Edukacji.

9. Memorandum dotyczące kształcenia ustawicznego, uchwalone przez Komisję Europejską  w 2000 r.- w punkcie 5 zawiera zalecenia dotyczące profesjonalnej pomocy doradczej dla uczniów i studentów. Państwa Unii Europejskiej stosują te zalecenia w praktyce.